سنگ معدنی چیست؟

سنگ معدنی چیست؟

سنگ معدنی به سنگ هایی گفته می شود که عناصر و فلزات ارزشمندی درون خود دارند و می توان آن ها را استخراج نمود. هر سنگ معدنی از نظر نحوه پیدایش، درجه، غلظت و میزان مواد موجود در آن به انواع مختلفی تقسیم می شوند. از میان این نوع سنگ ها، از آن هایی استخراج صورت می گیرد که مقدار و ارزش عناصر موجود در آن ها بیشتر از هزینه های استخراج باشد و به نوعی مقرون به صرفه تر باشند.

کاربرد سنگ معدنی

تاریخچه استفاده از سنگ های معدنی و کاربرد آن ها، به زمان های اولیه پیدایش انسان بر روی کره زمین بر می گردد. سنگ های معدنی به دلیل وجود انواع مختلف ترکیبات و فلزاتی که در آن ها است، کاربردهای وسیعی دارند. از هزاران سال پیش خواص سنگ های معدنی آشکار شده بود و امروزه با گذشت زمان به خواص درمانی سنگ های معدنی نیز روی آورده اند. سنگ های معدنی کاربردهای مختلفی دارند، به طور کلی کاربرد سنگ معدنی به شرح ذیل می باشد:

• انرژی بخشی:

از سنگ هایی مانند کوارتز، حدید مچ بندهایی ساخته می شود که برای ایجاد توازن انرژی در بدن مورد استفاده قرار می گیرند. علاوه بر این بسیاری از سنگ های معدنی بر حسب نوع کانی به کار رفته در آن برای مواردی همچون تقویت سیستم ایمنی (یاقوت)، تنظیم ضربان قلب و فشار خون (یاقوت)، تقویت چشم (زمرد)، تقویت هوش و معده (زمرد)، جلوگیری از پیری زودرس (الماس) استفاده می شوند.

• صنعت پزشکی:

در حرفه پزشکی از برخی سنگ های معدنی با توجه به نوع کانی به کار رفته در آن ها، به عنوان پرکننده استفاده می گردند و دارای جنبه های درمانی زیادی هستند. به خصوص در دندان پزشکی که از بسیاری از این نوع سنگ ها استفاده می شود. از جمله سنگ های معدنی مورد استفاده در علم پزشکی شامل کلسیت، سلستین، بوراکس، کائولن، رالگار و … می باشند.

• تزئینات ساختمانی:

از سنگ های معدنی مانند سنگ مرمر در نمای ساختمان ها، دیوارپوش ها و … استفاده می شود که موجب آن زیبایی طبیعی و خاصی را به محل زندگی ما می دهند. علاوه بر این بسیاری از ظروف خانگی که مورد استفاده ما قرار می گیرند از سنگ های معدنی ساخته شده اند مانند ظروف چدنی و ظروف مسی.

• جواهرات:

در برخی از سنگ های معدنی فلزات گرانبهایی مانند طلا و نقره قرار دارد که باعث ارزشمندی آن ها شده است. از این نوع سنگ ها در ساخت انواع جواهرات گرانبها و با ارزش استفاده می شوند. سنگ فیروزه نیز نمونه دیگری از این نوع سنگ معدنی گرانبها است که از زمان های قدیم مورد استقبال افراد قرار گرفته است. سنگ فیروزه علاوه بر ارزشی که دارد از جنبه درمانی نیز بسیار حائز اهمیت است.

مزایا و معایب سنگ معدنی

سنگ معدنی در مقابل سایر سنگ ها از مزیت های زیادی برخوردار است که در این بخش از مقاله به ذکر برخی از این مزیت ها می پردازیم.

مزایای سنگ معدنی

• فاقد هرگونه ماده آلاینده و مضر برای زندگی انسان است.
• قابلیت استفاده در محیط هایی که با مواد غذایی در تماس هستند را دارد.
• آتش زا نیستند و هنگام آتش سوزی هیچ نوع ماده خطرناکی که برای سلامتی انسان باشد تولید نمی کنند.
• سنگ معدنی برای استفاده در ساختمان سازی یا هر کار دیگری نیاز به پوشش و روکش ندارد.
• دارای طرح ها و اَشکال مختلفی هستند و تنوع رنگی آن ها بسیار بالا است.
• سنگ های معدنی از معادن کوچک، بدون نیاز به انفجارهای عظیمی که برای سلامت انسان مضر است، به وجود می آیند.
• هزینه نگهداری سنگ های معدنی بسیار پایین است.
• دارای ظریب هدایت گرمایی بالایی است و قابلیت نگهداری گرما به میزان قابل توجهی دارد.

معایب سنگ معدنی

• سنگ معدنی دارای وزن سنگین تری نسبت به سایر سنگ ها است و استفاده از آن در صنعت ساختمان سازی، زمان بر می باشد.
• سنگ های معدنی از قدرت چسبندگی پایینی برخوردار هستند و ممکن است در ساختمان ها بر اثر عوامل جوی و … جدا شده و آسیب ببینند.
• تغییرات جوی و شرایط آب و هوای مختلف، می تواند بر بافت سنگ ها اثر گذاشته و در آن ها ترک و شیار ایجاد نماید. علاوه بر این موجب ایجاد کپک، شوره و در نهایت تغییر رنگ در سنگ ها نیز می شود.

نحوه استخراج سنگ معدنی

برای اینکه یک سنگ معدنی را استخراج کنیم نیاز است تا مراحلی را سپری کنیم و از سودآور بودن پروژه استخراج، اطمینان حاصل نماییم. در مرحله اول باید مناطقی که احتمال می رود در آن ها مواد و سنگ معدنی وجود دارد را شناسایی کنیم. سپس جهت اطمینان از وجود سنگ معدنی و مواد باارزش، از تصاویر ماهواره ای و اطلاعات محیطی بهره می بریم. بعد از تایید وجود ماده معدنی در منطقه مورد نظر، اقدام به محاسبات و رتبه بندی زمین توسط مهندس مورد نظر می کنیم.

بعد از انجام محاسبات لازم اگر مشخص شد که سود معدن یا منطقه با هزینه استخراج آن سازگاری و هماهنگی دارد، عملیات استخراج آغاز می شود. برای اینکه ماده معدنی را بتوانند از زمین استخراج کنند، نیاز به تجهیزات، دستگاه ها و محاسبات خاص می باشد که این امر توسط مهندسین این زمینه صورت می گیرد. بعد از اینکه ماده معدنی مورد نظر استخراج شد، آن را به بخش فرآوری می فرستند تا ناخالصی های آن گرفته و اندازه آن کوچکتر شود. در انتها آن را به بخش های مختلف می فرستند تا از آن ها در انواع صنایع مختلف استفاده شود.
لازم به ذکر است، زمانی که عملیات حفر و برداشت سنگ معدنی به پایان می‌رسد، منطقه را به حالت قبل در می آورند تا باز برای موارد دیگر، مورد استفاده قرار گیرند.

انواع سنگ معدنی

سنگ ها جزء مواد طبیعی هستند که از ترکیب چندین ماده معدنی به وجود می آیند. سنگ های معدنی به سه گروه تقسیم بندی می شوند که انواع سنگ معدنی شامل موارد ذیل می باشد:

• سنگ های رسوبی

در اثر ته نشین شدن مواد رسوبی، بقایای گیاهی یا بقایای جانوری، سنگ های رسوبی به وجود می آیند. ممکن است در اثر هوا زدگی شیمیایی ، تخریب سنگ های دیگر و یا در اثر فعالیت آتشفشان ها نیز این نوع سنگ ها ایجاد شوند. از سنگ های رسوبی می توان به مواردی همچون سنگ نمک، سنگ گچ، ماسه سنگ و … اشاره نمود که هر کدام دارای کاربرد مختص به خود هستند. به عنوان نمونه از سنگ آهک و سنگ گچ در صنعت ساختمان سازی استفاده می کنند.

• سنگ های آذرین

در اثر سرد شدن و خنک شدن گدازه های حصل از کوه های آتش فشانی که روی پوسته زمین جاری شده اند، سنگ های آذرین به وجود می آیند. سنگ های آذرین به دو دسته آذرین درونی و آذرین بیرونی تقسیم می شوند. سنگ آذرین درونی از سرد شدن مواد مذابی به وجود می آید که زیر پوسته زمین قرار گرفته اند. اما سنگ های آذرین بیرونی همان‌طور که از نامشان پیداست، از سرد شدن موادی که روی پوسته زمین قرار دارند به وجود آمده است. نمونه هایی مانند بازالت، آندزیت، ریولیت جزء سنگ های آذرین بیرونی هستند.

• سنگ های دگرگون

در اثر دگرگون شدن انواع سنگ های مختلف بر حسب شرایط مختلف، سنگ های دگرگون به وجود می آیند. سنگ های دگرگون از ترکیب سنگ های رسوبی، آذرین و حتی سنگ های دگرگون به وجود آمده اند. علت اصلی این امر، تحمل و فشار بالایی است که این قبیل سنگ ها متحمل شده اند و در اثر آن شکل اولیه خود را از دست داده و شکل جدیدی پیدا کرده اند. از انواع سنگ دگرگون می توان به مواردی همچون: سنگ مارابل، سنگ لوح، سنگ کوارتزیت اشاره نمود.

خرید و فروش سنگ معدنی

خرید و فروش سنگ های معدنی جزء داد و ستدهای مهم جهانی است که بخش زیادی از سرمایه جهان را به خود اختصاص داده است. از آن جایی که سنگ های معدنی در جهان به طور برابر توزیع و پخش نشده اند، تقاضا برای آن بسیار زیاد است. به عنوان نمونه در بورس لندن، انواع خرید و فروش سنگ های معدنی مانند روی، سرب، مس و نیکل صورت می پذیرد. این در حالی است که در ایالات متحده آمریکا سنگ های دیگری به فروش می رسد. لازم به ذکر است که کشور چین جزء بزرگ ترین وارد کننده سنگ های معدنی و فلزات است. از طرفی ایالات متحده آمریکا و ژاپن به ترتیب در رده های دوم و سوم قرار می گیرند.

سخن پایانی

درجه و غلظت سنگ معدنی، نحوه پیدایش و شکل آن مستقیم بر هزینه های مربوط به استخراج اثر می گذارد. باید دقت کنید که هزینه استخراج سنگ های معدنی با سودی که دارند برابری کند. در این مقاله به شما مراحل جداسازی و استخراج سنگ معدن و … را آموزش دادیم. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد.
[/av_textblock]